Views: 20
12 grudnia 2022 roku, po ciężkiej chorobie, odszedł od nas prof. nadzwyczajny dr hab. Zbigniew Wawer.
Urodził się w 17 marca 1956 w Warszawie.
W 1975 ukończył L Liceum Ogólnokształcące im. Ruy Barbosy w Warszawie. W latach 1975 – 1979 studiował historię na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Jego praca dyplomowa, magisterska nosiła tytuł „11 Karpacka Dywizja Piechoty w kampanii wrześniowej 1939”. W 1980 roku rozpoczął studia doktoranckie w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. W tym samym roku prowadził badania naukowe w Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum im. Gen. Sikorskiego, w Instytucie Marszałka Piłsudskiego oraz w Studium Polski Podziemnej w Londynie. W 1988 roku uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych. W latach 1985–2001 pracował w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.
Od 1991 roku był stałym współpracownikiem Telewizji Polskiej S.A. W okresie czerwiec 1992 roku wrzesień 2011 roku zrealizował kilkadziesiąt filmów dokumentalnych oraz kilkaset programów historycznych: dla 3 Programu TVP, dla TVP Info, Działu Form Dokumentalnych II Programu TVP, Redakcji Artystycznej II Programu TVP, Naczelnej Redakcji Programów Wojskowych TVP, dla Oddziału Warszawskiego TVP S.A., dla Discovery Channel oraz dla Departamentu Społeczno-Wychowawczego Ministerstwa Obrony Narodowej. 6 grudnia 2010 uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie historii.
Od 1 października 2011 roku był profesorem nadzwyczajnym w Instytucie Polityki Społecznej i Stosunków Międzynarodowych Politechniki Koszalińskiej.
W latach 2012-2016 był dyrektorem Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Za Jego kadencji zostało otwarte Muzeum Katyńskie Oddział Martyrologiczny Muzeum Wojska Polskiego na Cytadeli Warszawskiej. Od marca 2017 r. pełnił obowiązki dyrektora Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, natomiast w 2018 r. objął stanowisko dyrektora tej instytucji.
Był też członkiem Rady ds. Muzeów i Miejsc Pamięci Narodowej oraz Rady Ochrony Zabytków przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także Rad Muzeów przy Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce, Muzeum Regionalnym w Kutnie, Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Pola Bitwy nad Bzurą w Sochaczewie.
Profesor Zbigniew Wawer był jednym z największych autorytetów specjalizujących się w dziedzinie historii Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie w okresie II wojny światowej. Był autorem kilkudziesięciu publikacji książkowych, w tym monografii „Monte Cassino” – najpełniejszej polskiej pracy o bitwie i pozycji „Armia generała Władysława Andersa w ZSSR 1941-1942”, współautorem książek „Wojsko polskie w II wojnie światowej”, „2 Korpus Polski”, „Bolonia 1945. Ostatnia bitwa żołnierzy 2. Korpusu Polskiego i ich powojenne losy” oraz artykułów naukowych z zakresu historii Polski i wojskowości, a także publikacji popularnonaukowych dla „Rzeczypospolitej”, „Mówią Wieki”, „Poligon” czy „Wojsko Polskie – Hachette”.
Dla wspomnianych wyżej programów i redakcji telewizyjnych Profesor Zbigniew Wawer napisał liczne scenariusze do filmów historycznych. Był też współrealizatorem oraz autorem komentarza do dokumentu „Dopóki w sercach naszych” o historii Instytutu Polskiego i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie. Za realizację tego filmu jako jedyna osoba z Polski został uhonorowany członkostwem Bractwa Złotej Szabli.
Z inicjatywy i pomysłu Profesora Zbigniewa Wawer powstały tak wspaniałe wystawy jak, m.in., „Wielka Wojna 1914-1918. Prawdziwy Koniec Belle Époque”, „Usque ad finem. Książę Józef Poniatowski w Bitwie Narodów pod Lipskiem”, „Zapomniani Bohaterowie. Bitwa o Wielką Brytanię 1940”, „Blask orderów w 100-lecie odzyskania niepodległości”, „Virtuti Militari”, „Splendor władzy. Wettynowie na tronie Rzeczypospolitej”, czy „W 75. rocznicę Bitwy o Anglię”, zrealizowanych w Muzeum Wojska Polskiego.
Za swoją działalność odznaczony, był m.in. Krzyżem Oficerskim Odrodzenia Polski, Medalem Pro Bono Poloniae, holenderskim Krzyżem Oficerskim Orderu Oranje-Nassau, fińskim Orderem Białej Róży IV klasy, Krzyżem Zasługi III klasy Ministerstwa Obrony Estonii, Krzyżem Kawalerskim Orderu Węgierskiego, Krzyżem Zasługi Pierwszej Klasy Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, Komandorią Krzyża Uznania Republiki Łotewskiej.
5 października 2022 r. prof. Zbigniew Wawer został Laureatem Nagrody Instytutu De Republica w kategorii za całokształt dorobku naukowego w dziedzinie nauk humanistycznych, społecznych lub sztuki.
W osobie Profesora Zbigniewa Wawer żegnamy wspaniałego człowieka i patriotę.
